۱۳.۸.۸۹

مناقشه قره باغ ،تشست آستراخان ،ديدگاهها و چشم اندازآتي

نشست روساي جمهور آذربايجان،ارمنستان وروسيه پنجم آبان هشتادونه(27اكتبر2010) درداخل كشتي گرين پريس كه در بندر آستراخان پهلو گرفته بود برگزارشد .پيش از اين نيز در ‍ز‍وئن 2010 ديدارمشابهي در سنت پترزبورگ برگزار شده بود.درپايان مذاكرات آستراخان بيانيه مشتركي با مضاء رسيد.با توجه به اهميت موضوع وتاثير تحولات مربوط به آن بر امنيت ملي كشورمان بر آن شدم اخبار مربوط به اين نشست را از منابع مختلف استخراج و نسبت به ترجمه ،تلخيص ،تكتيب ،تلحيظ وتحليل آن مبادرت نمايم.
تحت عناوين ذيل مطالب مورد نظر ارائه ميگردد:
مفاد بيانيه مشترك آستراخان
در بيانيه بر نكات ذيل تاكيد شده است:
1-ضرورت تحكيم آتش بس از سوي دو طرف
2-تاكيد بر اتخاذ تدابيرلازم در راستاي ايجاد اعتماد متقابل
3-تاكيد بر مبادله بدون قيد وشرط اسراي نظامي و اجساد كشته شدگان اخير
اظهارات ديميتري مدوديف در كنفرانس مطبوعاتي :
-دو طرف درجهت توافق حول اصول اساسي تنظيم حل مناقشه تلاش مضاعفي نموده و در صورت حصول نتيجه با متن آماده شده به نشست سران كشورهاي عضو سازمان امنيت وهمكاري اروپا كه در اوايل ماه دسامبر سالجاري در آستانه پايتخت قزاقستان برگزار خواهد شد شركت نمايند.مدودف درسخنان خود بر تلاش جديتر وزراي خارجه آذربايحان وارمنستان دراين راستا تاكيد نمود وافزود امضاي اين بيانيه در شرايطي كه مذاكرات منجمد شده و به بن بست رسيده بود نتيجه مثبتي محسوب مي شودو پس از زمان نسبتا طولاني شاهد صحبتهاي مثبت از سوي طرفها بوديم.وي گفت برغم اينكه سوالات زيادي درمورد نظامنامه صلح وجودارد اميدوار است نتيجه حاصل شود.
مواضع دولت آذربايجان
الهام عليف درمصاحبه مطبوعاتي در اوكراين پس از نشست آستراخان
عدم نتيجه بخش بودن مذاكرات صلح قره باغ به دليل مواضع غير واقعبينانه طرف ارمني است.درارمنستان تصور اشتباهي مبني براينكه ادامه وضعيت موجود درراستاي منافع اين كشور است وجوددارد.ارمنستان تلاش ميكند به هر نحو ممكن درروند حل مناقشه خلل ايجاد كند.مسائلي كه قبلا مورد توافق واقع شده از سوي ارمنستان بعنوان موضوعات جديد براي مذاكراه مطرح مي شود.اين گونه اقدامات، مذاكرات را به نقطه پايان ناپذيري سوق مي دهد.عدم توجه طرف ارمني به تصميمات نهادهاي بين المللي دليل ديگري براي فرسايشي شدن روند حل مناقشه است. از 100درصد اراضي آذربايجان كه ازسوي كشورهاي جهان موردشناسائي واقع شده 20 درصدش تحت اشغال ارمنستان است.در مناطق اشغالي ،ارمنستان مرتكب جنايات جنگي شده است.شهر خوجاوند توسط آنها ازبين رفته و ملت آذربايجان در معرض قتل عام قرارگرفته است.613نفر آذربايجاني غير نظامي وبيگناه كشته شده اند 100 نفر از آنها كودك هستند.كشورهاي جهان به اين گونه جنايات خونبار اهميت نمي دهند و به همين دليل اشتهاي جانيان متجاوز افزايش مي يابد.

علي حسن اف رئيس اداره سياسي ،اجتماعي نهاد رياست جمهوري آذربايجان
مذاكرات آستراخان داراي نتايج مثبتي بود وبصورت شفاف به موضوع تبادل اسرا واجساد نظاميان در بيانيه مشترك امضاء شده اشاره شده است.بنظر مي رسد جسد سرباز آذري كه افكار عمومي آذربايجان نيز نظر خودرا به آن معطوف نموده از سوي طرف ارمني هرچه زودتر تحويل شود.
مواضع احزاب و گروههاي سياسي آذربايجان

عيسي قنبر رهبر حزب مساوات آذربايجان
توافق درخصوص تحويل اجساد واسرا مثبت است.پرواضح است كه نشستن رهبران دولتي آذربايجان در پشت ميزبا سرز سركيسيان كه دستانش به خون ملت آذربايجان در فاجعه خوجالي آلوده است خوشايند ما نيست.اما اين را هم متوجه مي شويم كه سركيسيان رئيس جمهور كشور موسوم به ارمنستان است وهركسي در جايگاه او باشد اگرآذربايجان مايل به حل مناقشه قره باغ از طريق مذاكرات است بايد با آن شخص مذاكره نمايد.يعني مجبوراست چنين عمل كند.
اقبال آقازاده رهبر حزب اميد آذربايجان
ديدار آستراخان جزئي از فرايند حل مناقشه قره باغ است.به هرحال توافق درمورد تبادل اسرا واجساد حادثه مثبتي است.اما انتظار نتيجه اي را ندارم.هيچ دليلي براي اينكه انتظار نتيجه مثبت از نشست آسترا خان داشته باشيم وجودندارد.اوضاع داخلي آذربايحان وارمنستان ،وضعيت مناسبات آنها با كشورهاي همسايه و شرايط بين المللي اين امكان را فراهم نمي كند كه اين ديدارها نتيجه اي داشته باشد.به همين دليل طرفها علاقمند به تغيير وضعيت موجود نيستند.چراكه تغيير وضعيت موجود ،مي توانددرداخل اين كشورها وميان آنها تنش ايجادكند.درحال حاضر اعضاي گروه مينسك و بازيگران بين المللي اراده اي براي نشاندن طرفها پشت ميز مذاكره نشان نمي دهند.تا زمانيكه اين اراده موجودنباشد نبايد انتظار اقدامي را براي حل اين مناقشه داشت.
الدار نمازف رئيس فوروم اجتماعي براي آذربايجان
هيچ پيشرفتي در مذاكرات آستراخان درمورد حل مناقشه قره باغ حاصل نشده است.اين مسئله را رئيس جمهور روسيه هم اعتراف كرد.حتي مي توان گفت مدوديف براي نخستين بار بود كه اعتراف كردمذاكرات در خيلي مواقع خشن و احساسي سپري مي شود.برحسب عادت ديپلماتها وسياسيون اينگونه غبارات را بكار نمي برند.اگر مدوديف از اينگونه عبارات استفاده مي كند ،بايد گفت خشن نه ، خشنتر ،احساسي نه احساسي تر سپري مي شود مذاكرات.
در آستراخان توافق صورت گرفته جنبه انساندوستانه دارد.درست است اين موضوع براي آذربايجان حائز اهميت است زيرا كه در ارمنستان اسرا و اجساد نظاميان آذري را داريم وبايد برگردانده شوند.دراصل اين مسئله بايد توسط سازمان بين المللي صليب سرخ حل وفصل شود.اگر اين موضوع توسط مدوديف حل مي شودبيانگر آن است كه تلاش شده است از نشست آستراخان بالاخره نتيجه اي بيرون بيايد.يعني لازم بوده كه چنين شود.براي روسيه نشان دادن نتيجه اي از نشست آستراخان به افكارعمومي موردنياز بوده است.به همين دليل هم موضوعي كه بايد توسط صليب سرخ جهاني حل مي شده در نشست آستراخان مطرح شده است!
درواقع مي توان گفت ديدار آستراخان مقدمه اي براي نشست سران سازمان امنيت وهمكاري اروپا در آستانه مي باشد (كه از اول تا دوم دسامبر
سالجاري برگزارخواهدشد)
توافق درمورد تبادل اسرا و اجساد در آستراخان از اين منظر هم قابل توجه است كه ارمنستان حتي دراينگونه موارد هم از استقلال راي برخوردار نيست و اين مسائل هم بايد با كمك روسيه حل وفصل شود.
موضع ارمنستان
ادوارد نعلبنديان وزير امورخارجه ارمنستان
مذاكرات روساي جمهور دوكشوردر آستراخان تا حد زيادي داراي جنبه هاي مهم ودر مسير مثبت داراي پيشرفتهائي بود.

ديدگاههاي روزنامه ها ومراكز تحقيقاتي روسيه
روزنامه كامرسانت

روساي جمهور پيرامون وضعيت فعلي روند مذاكرات وراههاي تنظيم حل مناقشه دو ساعت ونيم با هم و بيست دقيقه با روساي گروه مينسك جداگانه مذاكره نمودند.در مذاكرات سوچي رئيس جمهور آذربايجان در مورد اصول تجديد نظر شده مادريد رضايت خودرا اعلام نموده بود اما رئيس جمهور ارمنستان دو هفته مهلت خواسته بود تا مواضع كشورش را اعلام نمايد ولي تا كنون موضع خودرا بيان نكرده است!اصول تجديد نظر شده مادريد براساس فرمول 2+5تخليه اراضي اطراف قره باغ وبازگشت آوارگان به محل زندگي شان ،تامين امنيت و اعطاي وضعيت خودمختاري تمام عيار به قره باغ را در نظر مي گيردوتعيين وضعيت نهائي منطقه را به زمان ديگري موكول مي كند.
آلكسي ولاسوا رئيس مركز بررسيهاي تحولات كشورهاي استقلال يافته از شوروي سابق
با در نظر گرفتن روند مذاكرات در طول يكسال ونيم اخير امضاي بيانيه مشترك درمورد تبادل اسرا واجساد را مي توان يك نتيجه مهم ارزيابي نمود.اين سند فضاي رزونانس ايجاد ميكندو پيرامون روند مذاكرات فضاي اطلاعات را تغيير مي دهد.تصور مي كنم كه افراد زيادي سخن از عدم نتيجه بخش بودن اين مذاكرات خواهند گفت اما بيانيه مشترك امضاء شده ،حداقل نشانگر برداشته شدن گامهاي صحيح متقابل از سوي دو طرف است.
سرگئي ميخايف رئيس مركز فناوريهاي سياسي روسيه
مناقشه قره باغ كوهستاني از آن گونه موضوعاتي است كه هيچگونه پيشرفتي در روند حل آن وجود نداشته ،ندارد وانتظارآن هم نمي رود.روساي جمهور در پايان مذاكرات آستراخان صرفا قصد داشتند امضا شدن سندي را نشان دهندو به همين دليل در مورد تبادل اجساد توافق كردند.تبادل آتش در منطقه ادامه دارد وبراي مبادله اجساد ديگري هم وجود خواهد داشت.امضاي چنين سندي پس از يكسال دور از انتظار هم نيست.وظيفه روسيه اين است كه ميانجيگيري را ادامه دهد ومانع از انقطاع مذاكرات شود.چراكه در صورت قطع مذاكرات ،جنگ آغلز خواهد شد.مزيد بر آن اگر مسكو از نقش ميانجي گري كناربماند جاي اين كشور را ساير نيروهاي سياسي كه قصد تقويت موقعيت خودرا دارند خواهندگرفت.ديدار آستراخان در شرايطي صورت مي گيرد كه در خطوط تماس جبهه ها برخوردها افزايش يافته وباكو بصورت رسمي بودجه نظامي خودرا دو برابر افزايش داده است.

آركادي دوبنوف تحليلگر روزنامه روسي ورميا نووستي
نتيجه اي از نشست آستراخان ندارم .مدوديف با اين كار قصددارد نشان دهد كه رهبري صلح با كرملين است.درنهايت طرفها درمورد ديداردر اجلاس ناتو در ليسبن توافق ميكنند.همچون ديداري كه قرار است در آستانه در حاشيه نشست سران سازمان كنفرانس امنيت وهمكاري اروپا قرار است در اول ودوم دسامبر سالجاري برگزار شود.هدف مدوديف اين است كه طرفها را نسبت به نشستن پشت ميز مذاكرات و پيشرفت درآن سوق دهد.درحال حاضر تضادهاي جدي در مواضع دو طرف وجوددارد ،ميانجي گران بين المللي از ارائه پيشنهادهاي مختلف خسته شده اند.پيشنهادهاي گروه مينسك هم هنوز روي ميز قراردارد.تمايلي از سوي ميانجي گران بين المللي براي تاثيربر طرفها مشاهده نمي شود.




نگاه
سبينه فريزراز كارشناسان گروه بين المللي بحران

قره باغ كوهستاني از منظر ظرفيت ،يكي از تهديد آميزترين و نا امن ترين مناقشه ها دراروپاست.اين سخن را وي يك هفته پيش از نشست آستراخان در اجلاس كارشناسان در بروكسل گفته بود.وي در مصاحبه با بي بي سي ضمن تشريح مذاكرات آستراخان گفت:
ديدار روساي جمهور خوب است .مي خواهيم اميدوار باشيم كه در نهايت مي توانند پيرامون اصول اساسي حل مناقشه به توافق برسند.اما اينگونه بنظر مي رسد كه مذاكرات اختصاص يافته به اصول اساسي تنظيم مناقشه ،از سال 2005 ادامه دارد اما طرفها به سازش نمي رسند.مسئله تا حدود زيادي سخت است.هيچ رهبري مايل نيست گامهائي كه قربانيهاي بزرگي ممكن است بدهد و افكار عمومي دو كشور را به قبول آن هدايت كند را بردارد.هرچند كه رسيدن به توافق روي اصول اساسي ،بهتر از ادامه وضعيت موجود است.من نگرانم كه در حال حاضر در شرايطي قرار داريم كه محتمل است مذاكرات با بن بست مواجه گردد.ما مي توانيم فرصت توافق روي اصول اساسي تنظيم حل مناقشه را ازدست بدهيم.
درحاليكه اين اصول (مادريد)،بقدر كافي مناسب و خوب هستند.با بازگشت آوارگان به محل زندگي خود روندها توسعه مي يافت و ساكنين قره باغ كوهستاني، خودشان را بيش از پيش در امنيت احساس مي كردند.
مذاكرات آستراخان در شرايطي صورت گرفته كه وضعيت بد بوده ،در خطوط تماس جبهه ها تبادل آتش صورت گرفته وآذربايجان بودجه نظامي خودرا تا 4 ميليارد دلار افزايش داده است.در چنين شرايطي ، در احوال وروحيات روساي جمهور براي پيشرفت در مذاكرات عجله اي مشاهده نمي كنيم.چنين روحيه اي را از نهادهاي بين المللي هم نمي بينيم.ما شاهد آن نيستيم كه آمريكا ،فرانسه ،اتحاديه اروپا يا روسيه سينه هاي خودرا به جلو كشيده و بگويند كه ما براي اين مشكل همين الان بايد راه حل بيابيم و الا اين وضع به يك مناقشه تمام عيار آتشين بدل خواهدشد.البته لازم به ذكراست كه روسها در طول يكسال ونيم اخير قدري فعالتر شده اند.اينگونه بنظر ميرسد كه مدوديف فعالانه دراين مسئله مداخله ميكند.اميدواريم كه او بتواند مواضع طرفين را به يكديگر نزديك نمايد.ليكن باز هم نگران آن هستم كه واقعيات بر مذاكرات غالب گرددو مرجح شمرده شود.
در ارمنستان اساسا مذاكرات از اين منظر تشريح مي گردد كه روساي جمهور دو كشور در رابطه با حل مسالمت آميز مناقشه براساس اصول حقوق بين الملل پيش از اين در بيانيه امضاءشده ماينديوف تاكيد كرده اند ونسبت به آن صادق خواهند بود.اين به نفع طرف ارمني است.چونكه آذربايجان در خصوص آزادسازي اراضي اشغالي خود از طريق نظامي هشدار مي دهد.با توجه به اهميت اين رويكرد ،روند يكماه آتي مذاكرات مي تواند راهگشا باشد.بنظر مي رسدوزراي خارجه بمنظور توافق بر اصول اساسي حل مناقشه تلاشهاي جديتر و ديدارهاي
موثري به نمايش بگذارند.(موضوعي كه مدوديف هم بر آن تاكيد نمود)
براي روسيه ضروريست كه روساي جمهور آذربايجان وارمنستان در نشست قريب الوقوع سران كشورهاي سازمان امنيت و همكاري اروپا در آستانه قزاقستان حداقل بر سند توافق حول اصول اساسي كه تاكنون به امضا نرسيده ،امضاء بگذارند يا دست كم پذيرش نقشه راه را اعلام كنند.
چنين نتيجه اي در اروپا ،بدون مشاركت آمريكا براي روسيه اي كه ادعاي سيستم امنيتي جديد دراين منطقه و جهت تحقق آن كشاندن آلمان وفرانسه به سمت خود را مطرح ميكند،از اين منظر كه بتواند در ميان كشورهاي استقلال يافته از شوروي سابق حل تهديد آميزترين مناقشه را به رخ غرب بكشد بسيار حائز اهميت است.
مواضع كشورهاي گروه مينسك
كاخ سفيد
فيليپ كراولي سخنگوي كاخ سفيد گفت:واشنگتن از تلاش مدوديف در راستاي حل مناقشه قره باغ و بيانيه مشترك آستراخان درخصوص تبادل اسرا واجساد نظاميان دوطرف با ميانجي گري گروه مينسك وصليب سرخ جهاني حمايت ميكند.
وي افزود:ما تلاش مدوديف درمورد تحكيم آتش بس برقرارشده ازسال 1994،تقويت اعتماد متقابل ميان آذربايجان وارمنستان و تنظيم اصول اساسي حل مناقشه را عالي ارزيابي مي كنيم.آمريكا معتقداست بيانيه مشترك آستراخان درروند مذاكرات حل صلح آميز مناقشه قره باغ توسعه مثبت حوادث را درخودمنعكس نموده است.اميدواريم توافق حاصله بزودي جامه عمل بپوشد.
كاخ اليزه
وزارت امورخارجه فرانسه با انتشار بيانيه اي اعلام كرد:فرانسه در انتظار اجراي بدون تاخير توافق آستراخان است ومعتقداست تبادل اسرا واجساد موجب كاهش تنش وتوقف نقض آتش بس خواهدشد.دبير مطبوعاتي وزارت خارجه فرانسه هم گفت:حل مناقشه قره باغ كوهستاني تنها از طريق مذاكرات قابل جل وفصل است.كشورما نيز در راستاي حل عادلانه ودرازمدت اين مناقشه درچارچوب گروه مينسك ودرقالب ميانجيگري مشترك با همكاري آمريكا وروسيه از همه راههاي ممكن استفاده خواهد نمود.
كاخ كرملين
منبع اين كاخ كه نامش اعلام نشد گفت:
نشست آستراخان را عالي ارزيابي مي كنيم.قدري نگاه نيك بينانه محتاطانه را منطقي مي دانيم وبر ادامه اين راه تاكيد داريم.ديدار آستراخان هفتمين ديدار بود.نيت مسكو به تحرك واداشتن ايروان وباكو درجهت تقريب مواضع دورآنها است .انتظار نتايج بزرگ از هر ديداربي معنا وغيرواقعبينانه است.موضوع مهم اين است كه در قفقاز ثبات ،آرامش و بازگشت آذربايجان وارمنستان به سيستم مناسبات عادي را شاهد باشيم. ملاحظات:
-همزمان با مذكرات آستراخان جنجالي در ايروان در خصوص موضوع شناسائي استقلال قره باغ بر پا بود.حزب ارث كه مخالف دولت حاكم است در پارلمان اين كشور اين موضوع را پي گيري ميكند.چند هفته پيش دولت ائتلافي ارمنستان اعلام نموده بود زمان طرح اين موضوع نيست.26 اكتبر دو روز قبل از نشست آستراخان اويك آبراميان رئيس مجلس اين كشور گفت:پس از مذاكرات آستراخان اگر رئيس جمهور صلاح بداندو دستور دهد مي توان در مجلس اين پيشنهاد را به بحث گذاشت.در صورتيكه وي بخواهد با كمال ميل آنرا به راي خواهيم گذاشت.بگذار هيچ كس تصور نكند كه ائتلاف حاكم با استقلال فره باغ مخالف است!ما مايل نيستيم مانعي دربرابر تلاشهاي گروه مينسك ايجاد كنيم.اگر تصميم سياسي اتخاذ شود آماده ايم حتي خارج از نوبت در مجلس به اين موضوع بپردازيم.
رافي هوانسيان رهبر حزب ارث بر طرح موضوع در مجلس اضرار دارد اما گفته مي شود راي لازم را براي تصويب نمي تواند جلب نمايد.پيش از اين وزير خارجه آذربايجان به ايروان هشدار داده بود درصورتيكه ارمنستان چنين قانوني را مصوب كند در واقع به لحاظ حقوقي تجاوزبه خاك آذربايجان را پذيرفته و مسئوليت آنرا بر عهده خواهد گرفت .
-همزمان با مذاكرات آستراخان آذربايجان و ارمنستان يكديگر را به نقض آتش بس در خطوط تماس جبهه ها متهم كردند.ارتش موسوم به دفاع از قره باغ كوهستاني اعلام كرد كه يك سرباز 20 ساله بنام آروت گريگوريان اهل خان كندي به دست نيروهاي آذربايجان كشته شده است.وزارت دفاع ارمنستان اعلام كرد آذريها همزمان با نشست آستراخان آتش بس را نقض كرده است.وزارت دفاع آذربايجان ضمن رد اين اتهام طرف ارمني را به بهانه جوئي متهم نمود و افزود نيروهاي ارمني از خوجاوند به سوي روستايي چايلي شهر ترتر و گرامبوي آتش گشوده اندو با پاسخ نيروهاي آذري نسبت به قطع آتش مبادرت نموده اند.
-روزنامه يني مساوات ارگان حزب مساوات آذربايجان در شماره 28 اكتبر خود اين جمله را در تيتر اصلي خود قرارداد ارمنستان به توافق آستراخان با آتش پاسخ دادونوشت: پس از مذاكرات آستراخان در 27 اكتبر ،نيروهاي نظامي ارمنستان در 28 اكتبر از چند محور به مواضع آذربايجان آتش گشودند و آتش بس را بارديگر نقض كردند ودرنتيجه اين اقدام المان مصطفي يف سرباز آذري 19ساله اهل روستاي بابا خزنلي از توابع شهر سليان در روستاي مزن در منطقه قازاخ به شهادت رسيد.
اين روزنامه درادامه مي نويسد هرچند كه توافق آستراخان در شرايط بن بست كنوني مثبت ارزيابي مي شداما اين اقدام ارمنستان بيانگر آن است اين كشور نسبت به زيرپا گذاشتن تعهدش بدون فوت وقت دست زده است.
-روزنامه مذكور در شماره بعدي خود اين عبارت را سرتيتر خودقرارداد:
تفاهم خوب است اما زوداست گفته شود مناقشه قره باغ به حل خود نزديك است.
تحليل ونظريه:
با تعمق در مواضع ارائه شده نسبت به نشست آستراخان درنگرش كلان سه ديدگاه قابل احرازاست:
ديدگاه اول :
اكثريتي كه كه معتقداست نشست آستراخان نتيجه اي درراستاي حل مناقشه قره باغ دربر نداشته است وتوافق پيرامون تبادل اسرا واجساد نظامي هاي دوطرف صرفااز جنبه انسادوستانه ونمايشي برخورداراست.احزاب مخالف دولت آذربايجان ، كارشناسان و روزنامه نگاران مستقل در اين طيف قرار دارند.
ديدگاه دوم:
اقليتي كه معتقداست نشست آستراخان درشرايطي كه مذاكرات با بن بست مواجه شده بود گامي مثبت بوده ومي تواند در فضاي فرايند هاي آتي مذاكرات موثر باشد.مقامات دولتي روسيه ،آمريكا وفرانسه را مي توان دراين طيف قرارداد.البته مسكو به دليل اينكه متولي اصلي اين ديدار بوده نسبت به دو كشور ديگر با آب وتاب بيشتري از اقدام خود سخن مي گويد.
ديدگاه سوم:
طرفداران اين ديدگاه مقامات دولتي آذربايجان وارمنستان هستند كه ضمن ارزيابي مثبت از مذاكرات آستراخان يكديگر را به انجام اقدامات غير سازنده نيز متهم ميكنند.
بنظر مي رسد:
· نشست آستراخان را بايد خالي ارزيابي كرد نه عالي.توافق بمنظور تبادل اسرا واجساد نتيجه اي نيست كه كمكي به حل مناقشه درازمدت قره باغ نمايد .حتي گامي كوچك دراين راستا محسوب نمي شود.
· ارمنستان از موضوع شناسائي استقلال قره باغ كوهستاني به توصيه مسكو بعنوان اهرم فشار بر آذربايجان بهره مي برد.مشابه رفتاري كه مسكو در قبال گرجستان انجام داد.هرچند كه بعيد است ايروان درنهايت به اين اقدام دست يازد.
· مسكو به دنبال طولاني نمودن بحران قره باغ درراستاي سياست سلطه طلبانه اش در قفقاز شمالي وجنوبي است.
· گروه مينسك قصد وتوان حل مناقشه را ندارد.هرچند كه آمريكا و فرانسه درپي پايان مناقشه قره باغ هستند اما نه آنگونه اي كه آذربايجان طالب آن است.اين گروه بيشتر درتلاش است تا آذربايجان مبادرت به حمله نظامي بمنظور آزادسازي اراضي اشغالي خود نمايد.هرچند كه احتمال چنين اقدامي به دلايل مختلف بسيار بعيد بنظر مي رسد.
o بعيد مي نمايد آرزوهاي مدوديف مبني بر آماده شدن متن اصول اساسي نظامنامه صلح يا نقشه راه مد انتظاراوتا زمان برگزاري اجلاس سران كشورهاي سازمان امنيت وهمكاري اروپا در آستانه (1-2دسامبر2010) آماده امضاء شود. نشست سران مذكور درآستانه همچون نشست وزراي خارجه اين سازمان در تيرماه سالجاري نتيجه اي ملموس درراستاي حل مناقشه قره باغ درپي نخواهدداشت.

آخرین مطالب وبلاگ