۵.۳.۸۹

تحلیلی اجمالی برموضع بی سابقه تهران در قبال مسکو


دکتر افشار سلیمانی/

رئیس دولت دهم جمهوری اسلامی ایران ، در جمع مردم کرمان با انتقاد از عملکرد روسیه در قبال ایران به نکات مهمی اشاره نمود که اهم آن بشرح ذیل می باشد :

۱-ایران و روسیه دو همسایه هستند و البته به طور طبیعی ما با هم دوست هستیم و دو همسایه نمی‌توانند با هم دوست نباشند اما باید گفت که این رابطه دوستانه لوازمی دارد. اولین لوازم دوستی احترام متقابل است، احترام به کرامت متقابل است و این حداقل انتظار ما از کشور دوست و همسایه است.

۲-امروز توضیح رفتار مدویدیف برای ملت ایران برای ما مشکل شده است. مردم (ایران) نمی‌دانند این‌ها دوست ما هستند، در کنار ما هستند، با ما هستند یا اینکه دنبال چیز دیگری هستند؟

۳-من اگر رئیس‌جمهور روسیه بودم در اظهار نظرها و تصمیم‌گیری‌ها درباره موضوعاتی که به ملت بزرگ و تمدن‌ساز ایران مربوط می‌شود تأمل بیشتری می کردم.

۴-همسایه ما در کنار کسانی قرار می‌گیرد که ۳۰ سال است با همه توان در برابر ملت ایران ایستاده‌اند، امیدوارم آنها توجه کنند و اصلاح کنند(رفتارشان را ) چرا که بیانیه تهران بالاترین فرصت است.

۵-اگر آنها قبلا می‌گفتند غربی‌ها به ما فشار می‌آورند ما نیز یک کار مهم کردیم و حرف بسیار مهمی را زدیم. می‌گویند ما تحت فشاریم خوب ما هم تحت فشاریم.ما نمی‌توانیم به حساب اینکه از سوی برخی‌ها تحت فشار هستیم علیه منافع روسیه اقدام کنیم.

۶-امیدوارم رهبران و مسئولان روسیه به این کلام که از روی دلسوزی است توجه کنند و اصلاح کنند.(مواضع شان را )

۷-رهبران روسیه اجازه ندهند که ملت ایران آنها را در صف دشمنان تاریخی خود به حساب بیاورند.ادامه…

این اظهارات از سوی رئیس دولت دهم ،منهای فرمایش امام خمینی (ره) در خصوص شوروی سابق و مندرجات نامه ایشان به میخائیل گورباچف در طول ۳۱ سال گذشته بی سابقه وحداقل بسیار کم سابقه است .روسای دولتهای قبلی و حتی رئیس دولت نهم نیز که همانا رئیس دولت فعلی (دهم )بود چنین اظهارات و موضع گیری هائی تا کنون نداشتند .

اینکه چنین موضع گیری مناسبی از سوی رئیس دولت ایران برای نخستین بار صورت می گیرد باعث خرسندی بسیار است و در راستای مثلث عزت ،حکمت ومصلحت در سیاست خارجی و منافع ملی ایران می باشد.

و از سوی کارشناسان و مردم مورد استقبال قرار خواهد گرفت.( بویژه برای اینجانب که همواره از منتقدان سیاست خارجی کشورم در رابطه با روسیه هستم و اخیرا نیز مطالبی در این خصوص در معرض مطالعه علاقمندان قرار داده بودم)هر چند که بسیار پیشتر باید چنین موضعی اتخاذ می شد. اما به استناد مثل معروف ایرانی که ماهی را هر وقت از آب بگیری تازه است باید ابراز خوشحالی نمود ،هرچند که این ضرب المثل در عرصه دیپلماسی که شکار فرصتها از ضرورتهای آن در راستای نیل به منافع ملی است آنگونه که باید با این موضوع همخوانی ندارد .چرا که در مناسبات با روسیه به دلیل عدم واقع بینی و نگاه غیر عملکردگرایانه ، ملت ایران زیاد ضرر کرده است و اکنون نیز این زیان ادامه دارد .

مسکو در دوره جنگ سرد و نظام دوقطبی علیرغم تقابل استراتژیک با واشنگتن ،در قبال تهران در چارچوب موافقتهای ضمنی با رقیب خود علیه کشورمان هماهنگی داشت و در جنگ تحمیلی عراق علیه ایران نیز در کنار رژیم بعثی عراق بود.

این کشور پس از فروپاشی شوروی علیرغم اینکه در سیاستهای اعلامی و در مذاکرات دیپلماتیک خود را هماهنگ وهمسو با ایران نشان می داد ،همواره از ایران بعنوان کارت بازی بهره گرفته است.معطلل نمودن ایران در خصوص احداث نیروگاه اتمی بوشهر در طول ۱۵ سال گذشته ،فریب دادن ایران در موضوع رژیم حقوقی دریای خزر ،عدم تحویل سیتم ضد هوائی اس -۳۰۰ ،عدم همکاری با ایران در منطقه قفقاز و تا حدود زیادی در آسیای مرکزی ،از جمله موارد قابل توجه وتاملی است که از کرملین نشینیان شاهد بوده ایم.

مسکو به دلیل ناراحتی از پی گیری غنی سازی اورانیوم درنظنز و شروع به ایجاد مستحدثات در نزدیکی قم موسوم به فردو ،و معاملات پشت پرده با غرب بویژه آمریکا هیچ گاه از مواضع ایران در شورای امنیت سازمان ملل و شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی ،حمایت نکرد و همواره بر علیه ایران همچون دیگر کشورهای غربی و اعضای شورای امنیت رای داد.

مقامهای روسیه اخیرا نیز از بیانیه سه جانبه تهران با مشارکت نخست وزیر ترکیه و روسای دول ایران وبرزیل در خصوص مبادله اوارانیوم با سوخت هسته ای نیز بیشتر از گذشته عصبانی شدند و حمایت قاطعی از این بیانیه نکرد و مواضع اخیر خودرا در خصوص موافقت با تشدید تحریمها علیه ایران بصورت پررنگی تکرار نمود।.

به هرحال از اینکه صبر فزاینده تهران در قابل رفتارهای غیر اصولی مسکو بالاخره به سرآمد باید قدری نسبت به افق جدیدی که در عرصه دیپلماسی کشورقرا رگرفته امیدوار شد।البته ایجاد تعادل در سیاست خارجی براساس مولفه های موثر داخلی وخارجی ضرورتی اجتناب ناپذیر است ।لذا اینک که در برابر روسها از صبر زیادی پرهیز شده است ،مناسب است که نسبت به دیگر بازیگران مطرح نیز از صبر کم و سخن غیر دیپلماتیک پرهیز شوذد تا تعادل حاصل شود ।

محتمل است با این موضع گیری رئیس دولت دهم ،روسها بیشتر در کنار غربیها قرار گیرند لذا تنظیم مناسبا ت با غرب برای تهران در چارچوب منافع ملی کشورمان بیش از پیش ضروریست.هرچند که روانشناسی سیاسی روسها حاکی از ان است که با این موضع گیری تهران ،تصمیم عاقلانه تری اتخاذ نمایند.همه کشورها به دنبال منافع خود هستند وایران نیز باید در پی همین باشد .نه غرب ونه شرق منافع ایران را تامین نخواهند کرد اما باید در جهان متکثر امروزی که همه به یکدیگر نیاز متقابل دارند ما نیز روابط منطقی متکی بر بنیانهای اصولی در جهت تامین منافع ملی کشورمان با کشورهای سیستم و زیر سیستم داشته باشیم .بدیهی است که هم خودرا هم طرفهای مقابل را بصورت همه جانبه بشناسیم و پازل روابط خارجی را تنظیم وتکمیل نمائیم.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر

آخرین مطالب وبلاگ