در مورخه 13 ژوئیه ،خبرگزاری آپا در باکو پایتخت جمهوری آذربایجان بخشی از گزارش کارشناس آمریکائی مرکز تحقیقات خاورنزدیک کنگره آمریکا را که با آذربایجان مرتبط است ،تحت عنوان سیاست ایران در آسیای مرکزی ادعای این کشور در خصوص منابع دریای خزر بویژه مطامع ایران در جمهوری آذربایجان را به میان می کشد، منتشر نمود.با توجه به اهمیت موضوع برآن شدم که مطلب مذکور را ترجمه و با ملاحظات،اضافات زیرنویس گونه وتحلیلی مختصر ارائه نمایم.
کنت کاتسمان (1) متخصص مرکز تحقیقات شرق نزدیک کنگره آمریکا تحت عنوان مطامع ایران وواکنشهای سیاسی در آخرین گزارش خود که برای اعضای کنگره آمریکا تهیه نموده است چنین می نویسد:
در ژوئیه 2001 هواپیماها و کشتی های جنگی ایران دردریای خزر ،کشتی تحقیقاتی شرکت نفتی بی .پی انگلیسی را که براساس توافق با جمهوری آذربایجان قصد فعالیت در دریای خزر را داشت ،تهدید به بازگشت از منطقه ای که قصد فعالیت در آنجا راداشت نمود.(2)این حادثه را آمریکا فتنه کاری نامیدو از آن زمان در برابرایران وروسیه همکاری خودرا با آذربایجان برای حفاظت ودفاع از مرزهای این کشور آغاز نمود.
آمریکا با موفقیت از احداث خط لوله نفت باکو –تفلیس –جیحان حمایت نمود و با این اقدام آلترناتیوی دربرابر نفت ایران ایجاد کرد.
در این گزارش به عدم تغییر سیاست جورج بوش (پسر)در دور اوباما در خصوص تهدید خوانده شدن ایران برای امنیت ملی آمریکا اشاره شده وآمده است.این ملاحظه(تهدیددانستن ایران برای امنیت ملی آمریکا) نه صرفا به دلیل برنامه اتمی ایران بلکه حمایت این کشور از حماس ،حزب الله لبنان ،و گروههای مسلح در افغانستان و عراق ناشی می شود.
کاتسمان همچنین در گزارش خود آورده است که :در سیستم اجرائی باراک اوباما همچون دوره جورج بوش ،افراد زیادی هستند که به ایران به عنوان یک منبع اساسی تهدید برای امنیت ملی امریکا می نگرند.
نگارنده این گزارش چنین می اندیشد که اگر نیروهای نظامی ایران قابل توجه هم باشد،در مقایسه با آمریکا و منطقه، نیروی نظامی ایران مانند ارتش ترکیه از آموزش خوب و توان جنگیدن موثر بر علیه نیروهای با تجربه برخوردار نیست.
وی همچنین می نویسد:در میان آمریکا وایران در طول 30 سال گذشته، بی اعتمادی، عمیق تر شده است.برخی معتقدند فارغ از اینکه در ایران چه کسانی درراس حاکمیت قراردارند،آمریکا وایران بصورت کلی ودراز مدت از لحاظ ایجاد ثبات در خلیج(3)( فارس) و منطقه آسیا ی جنوبی دارای منافع هستند.
ملاحظات :
-از مضمون گزارش چنین بر می آید:
1- که کارشناس آمریکائی قصد داشته ایران را تهدیدی برای آذربایجان قلمداد نموده و آمریکارا پشتیبان این کشور معرفی نماید.
2- توان نظامی ایران را در مقایسه با ترکیه اندک جلوه دهد و کنگره را به سمت وسوئس هدایت کند که از حمله نظامی به ایران خیلی نگران نباشد.این درحالیست که برغم اینکه گفته می شود گزینه نظامی درمورد ایران آخرین گزینه است ،همواره برخی از مقامات امریکائی و نمایندگان کنگره این کشور ، از تبعات بسیار منفی اقدام نظامی علیه ایران توسط آمریکا سخن می گویند.
3-تهیه کننده این گزارش به اقدامات آمریکا پیرامون احیای تمامیت ارضی آذربایجان وبازگردندان اراضی اشغالی این کشور که از سوی ارمنستان تصرف شده اشاره ای نکرده است. لابد دلیل آن این است که اقدامی دراین راستا صورت نگرفته است.
4- ارائه این گزارش وانعکاس آن در باکو پس از سفر یکماه پیش از این وزیر دفاع آمریکا وسفر اخیر وزیر خارجه این کشور به باکو قابل تامل است.
5- طرح موضوعاتی از قبیل آنچه که کاتسمان به رشته تحریر در آورده است می توانددر راستای تعمیم تئوری ایران هراسی واشنگتن از خاورمیانه وخلیج فارس به قفقاز جنوبی باشد .
5- با توجه به اینکه دیدار وزرای خارجه آذربایجان وارمنستان با حضور وزرای خارجه روسیه ،فرانسه ومعاون وزیر خارجه آمریکا در حاشیه نشست غیر رسمی وزرای خارجه عضو سازمان امنیت وهمکاری اروپا همانگونه که قبلا نیز پیش بینی نموده بودم به نتیجه ای نرسید .باکو بیش از پیش اعتماد خودرا به آمریکا و گروه مینسک ازدست خواهد داد.
6-برغم اینکه هیلاری کلینتن در سفر اخیرش به باکو شاهد تاکید مقاما ت آذری درخصوص کمک جدیتر آمریکا به حل مناقشه قره باغ بود و درمورد تحویل جسد یک سرباز آذری توسط ارمنستان که 19ژوئیه به دست سربازان ارمنی کشته شده بود نیز وعده کمک داده بود ،حتی جسد سرباز آذربایجانی (مبارز ابراهیم اف ) نیز تا کنون به خانواده وی تحویل نشده است.
نظریه :
بنظر می رسد آمریکائیها با ارائه اینگونه گزارشها در صدد ایجاد انحراف در نگاه باکو از موضوع اصلی این کشور یعنی بحران قره باغ به سمت مسائل غیر واقعی بوده و درصددند امتیازاتی از آذربایجان دریافت نمایند.
تهران وباکو به بازیهای کشورهای فرامنطقه ای با ید با دقت بیشتری نگریسته و مانع از پرداختن هزینه های اضافی شوند .
ضروریست ج.ا.ایران در مناطق پیرامون خود نسبت به افزایش اعتمادسازی اقدامات لازم را به عمل آورد تا فرصت بهره برداری به آمریکا و غربیها از خلاء ایجاد شده ندهد.
زیرنویسها:
(1) Kennet Katsman
(2)معادن مورد نظر را آذربایجان آراز –آلو –شرق و ایران البرز می نامد.این معادن در زیربستر محدوده مورداختلاف ایران وآذربایجان واقع است و تقریبا در بین 17 الی 20 درصد دریای خزر قراردارد. طی یک توافق ضمنی مقامات دوکشور متعد شده اند تا تعیین نهائی رژیم حقوقی دریای خزر از این منطقه بهره برداری نکنند.تا کنون مذاکرات دوجانبه تهران –باکو در خصوص مناطق مورد اختلاف به نتیجه ای منجر نشده است. همچنین مذاکرات 5کشور ساحلی این دریا درخصوص تعیین رژیم حقوقی آن نیز موفقیتی در پی نداشته است.
(3) این خبرگزاری برخلاف عادت معمول اکثر رسانه های آذربایجان که همواره در نوشتارها وگفتارهای خود خلیج را بانام فارس مطرح میکنند صرفا به کلمه خلیج اشاره نموده که ضروریست از طرق دیپلماتیک تذکر لازم به مسئولین آن داده شود.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر