۱۴.۷.۸۸

نگاهی به آینده مناسبات تهران –بغداد

بغداد در یکی ،دوماه اخیر برخی اخبار پیرامون روابط تهران –بغداد واظهار نظر بعضی از مقامات عراقی ،برای نگارنده قابل تامل وبررسی شد ،تا اینکه نسبت به روند تحولات آتی مناسبات تهران –بغداد قدری تعمق نمایم.البته همانگونه که علاقمندان به تحولات عراق می دانند از زمان اشغال عراق توسط نظامیان آمریکا ونیروهای ائتلاف ، بصورت متناوب وبعضا در مقاطعی از زمان متوالیا ،ازسوی آمریکا ونیروهای ائتلاف ،ایران به دخالت در امور داخلی عراق وارسال سلاح به شورشیان متهم می شد ،اما مقامات عراقی در اکثر مواقع ادعاهای آنها را یا تکذیب یا سکوت نموده وتائید نمی کردند.اما اخیرا چند تن از مقامات عراقی بصورت تلویحی یا آشکارا ،سخنانی در رابطه با روابطشان با ایران برزبان جاری ساخته اند که قابل تامل بوده ودر صورت جدی بودن وتکرار این مواضع ،می توان به آینده مناسبات تهران-بغدادبا دیده تردیدنگریست. نگریست.
هوشیار زیباری وزیر خارجه عراق در گفتگو با پایگاه خبری ایلاف ،بابیان اینکه چه کسی می تواند نقش ایران رادر عراق انکار کند،ایران در عراق حضوردارد ،تاثیرات ایران بر عراق کاملا روشن است و روابط عراق با ایران روابط پیچیده ای است.وی افزود کشورش در خصوص مرزها واروندرودبا ایران مشکل دارد،بعنوان مثال باید خطوط مرزی ترسیم شود.در جریان سفر اخیر منوچهر متکی وزیر خارجه ایران به عراق گفتیم که بایداین مسئله را بررسی کنیم.زیباری در این مصاحبه در اتهاماتی تعجب برانگیز،ایران را به دخالت در امور داخلی کشورش متهم کرد وگفت که با آنچه وی آن را دخالت های ایران علیه حقوق ،مرزها وخواسته های عراق می خواند،براساس قوانین واصول رسمی ودیپلماتیک برخورد می شود(18/6/88آفتاب یزد ص 11به نقل از ایسنا عراق ایران را به آلوده کردن آب های اروند رود متهم کرد .این جمله عنوان خبری است که روزنامه آفتاب یزد در تاریخ 25/6/88به نقل از ایسنا ،که آن نیز به نقل از روزنامه القدس العربی چاپ لندن گزارش کرده بود در صفحه 11خود درج نمود.متن خبربه این شرح است؛مقامات عراقی به دلیل وجود فجایع زیست محیطی در اروندرودایران را به آلوده کردن این آب ها متهم کردند.این مقامات که اشاره ای به نامشان نشده است همچنین مدعی شدندکه تهران ازاروندرودبه عنوان محلی برای دفع زباله هاو آب های فاضلاب استفاده میکندکه این امر موجب آلودگی زیاد وافزایش میزان نمک در آن شده است.در همین راستا استاندار بصره گفت به زودی وبعد از تعطیلات عید فطر نشستی میان مسئولان عراق وایران به منظور بررسی بحران آب درتهران برگزار خواهد شد.(اطلاعی در خصوص برگزاری این نشست دردست نیست)ودر صورت شکست این گفتگو ومخالفت ایران با پاسخگوئی به نیازهای آب استان بصره،دولت محلی ازدولت مرکزی عراق درخواست کمک خواهدکرد.
همزمان در تاریخ مذکور ،ورلد تریبیون ،به نقل از ژنرال ریچارد نش ،یکی ازفرماندهان بلند پایه ارتش آمریکا در عراق گزارش داد که وی مدعی شده است که نیروهای عراقی ،محموله تازه ای از تسلیحات ومهمات ساخت ایران را در استان ذی قار عراق کشف وضبط کرده اند.ارتش عراق تا کنون نسبت به این اظهارات ژنرال نش واکنش نشان نداده است. نش در سخنان خود ضمن ادعای حمایت ایران از شبه نظامیان عراق گفت ؛آمریکا وعراق همکاری اطلاعاتی نزدیکی برای مقابله با قاچاق سلاح از ایران به عراق دارند.(آفتاب یزد26/6/88 ) از سوی دیگر ایاد السامرائی رئیس مجلس نمایندگان عراق پس از بازگشت از سفر اخیر خود به ایران در بخشی از سخنانش به خبر نگاران گفت؛فراکسیون های مجلس نمایندگان عراق نسبت به اسن سفر دیدگاه های متفاوتی داشته اند،اما همه باید بدانندکه به مصلحت عراق وایران نیست که مناسبات تنش آفرین با یکدیگر داشته باشند.و از جمله مسائلی که با مسئولان ایرانی بحث وبررسی کرده است را موضوع بحران آب ،ترسیم مرزها ،زندانیان عراقی وپرونده اسرا ومفقودان جنگ تحمیلی ذکر کرد.(ایرنا 13/7/88)
معاون رئیس جمهور عراق اعلام کرد ایران می تواند با انتقال حجم بیشتر آب از طریق رودخانه کرخه وکارون به حل بحران آب در عراق کمک کند ،طارق الهاشمی افزود ؛در بصره استان جنوبی عراق مشکلات ناشی از کمبود آب وجوددارد که ایران باید اجازه انتقال آب بیشتری به آن بدهد.وی که در کنفرانس خبری در بصره سخن می گفت ادامه داد؛مقامات ایرانی همواره اعلام کرده اند که مردم عراق را دوست داشته واز روند سیاست عراق طرفداری می کنندو اکنون نیاز است که از سوی مقامات ایرانی با انتقال حجم بیشتر آب از رودخانه کارون وکرخه به داخل خاک عراق این حسن نیت نشان داده شود!!!!! (ایسنا 13/7/88) (گوئی ایران تاکنون حسن نیت خود را به ملت عراق نشان نداده وبا انتقال آب باید حسن نیت خودرا نشان دهد .استفاده این مقام عراقی از کلمه باید بسیارقابل تامل است. است.است.
موضوع جالب توجه وقابل تامل تر اینکه درآستانه انتخابات پارلمانی ماه ژانویه 2010عراق ،نوری المالکی نخست وزیر عراق با اعلام یک اتحاد گسترده که شامل روحانیون برجسته سنی –که به نبرد علیه شبه نظامیان پیوستند-می شوداستراتژی خودرا برای این انتخابات اعلام کرد.المالکی با رد پیوستن به ائتلاف شیعه مقتدی صدر ،یک جنبش رقیب ایجاد کرد که روی سیاست های سکولار وآشتی با سنی ها پس از سالها درگیری فرقه ای تاکیددارد.متحدان المالکی در انتخابات استانی اوایل امسال نمایش قدرتمندانه ای داشتند.ائتلاف شیعه المالکی برای انتخابات 16ژانویه، احزاب سنی وروحانیون سرتاسر کشور از جمله برخی از اعضای قبیله ابوریشه –که رهبری قیام سنی ها علیه القاعده عراق در استان غربی الانبار را برعهده داشت-گرد هم آورده است.اعضای قبیله سنی الدلیمی ،مشاوران ارشدوچندین عضو کلیدی دولت المالکی -از جمله حسین الشهرستانی وزیر نفت وعلی الدباغ سخنگوی دولت – نیز در زمره این ائتلاف هستند.این ائتلاف که متشکل از 40 حزب وجنبش می باشد وبه نام دولت فهرست قانون معروف است با چند گروه کرد ومسیحی از شمال عراق کامل می شود.المالکی در سخنانی برای اعلام ائتلاف خود گفت ؛اکنون زمان آن است که عراق اختلافات فرقه ای وقومی را کنار بگذارد تا بتواندمسئولیت های بیشتری را درسال های آتی که طی آن به تلاش ها وفداکاریهای بیشتری احتیاج است،برعهده بگیرد.المالکی مجددا از سوریه را به پناه دادن به طرفداران صدام متهم کرد وگفت ؛ما به هیچ کشوری اجازه نمی دهیم که در امور داخلی ما که ما آن را خط قرمز خود می دانیم خالت کند.ما به در مورد روابط خود با هرکشوری که به حاکمیت عراق احترام نگذارد ودرامور ما دخالت کند تجدید نظر خواهیم کرد.0آفتاب یزد11/7/88ص3) در این میان ،خبری که بیشتر جلب توجه میکند این است به فاصله یک روز پس از اعلام تشکیل ائتلاف دولت فهرست قانون از سوی المالکی ،گروه صدر آمادگی مشروط خود را برای پیوستن به این ائتلاف اعلام کرد.صلاح العبیدی سخنگوی گروه صدر ،تاکیدکرد که گروه صدر با ائتلاف هائی که براساس طرح ملی تشکیل شوند موافق استوچنانچه شرایط پیوستن به این ائتلاف فراهم شود ،آماده انضمام به ائتلاف دولت قانون خواهدبود.العبیدی خاطرنشان کرد؛تنها شرط گروه صدر این است که ائتلاف دولت قانون براساس معیارهای ملی تشکیل شده باشد ونماینده اقشار مختلف عراق باشد.(ایسنا 12/7/88)
محتملا این واکنش انفعالی گروه صدر به دلیل قوی بودن ائتلاف دولت قانون ونگرانی گروه صدر از به حاشیه رانده شدنش پس از پیروزی المالکی در انتخابات آتی پارلمانی ،با هدف سهم گیری در پارلمان آتی صورت گرفته است.در صورت پوستن گروه صدر به ائتلاف المالکی ،عمار حکیم از موقعیت ضعیف تری برخوردار خواهد شد چرا که به تنهائی رقیب المالکی خواهدشد.هرچند که با توجه به ترکیب ائتلاف دولت قانون ،احتمال ایجاد شکاف در قبل وبویژه بعد از انتخابات پارلمانی بعید بنظر نمی رسد.آنچه که در ائتلاف المالکی بیشتر باید مورد توجه قرار گیرد ،نقش بازیگرانی خارجی اعم کشورها غربی وعربی است که در پشت صحنه بازیگری می کنند،بویژه نقش کشورهائی که با تهران دارای چالشهائی هستند،انچه که این موضوع با اهمیت تر میکند،تنش موجود میان بغداد-دمشق و مناسبات دوستانه تهران-دمشق می باشد.
بنظر می رسد المالکی جهت مقابله با القاعده ،باقی مانده های بعثی مستقر در سوریه اعم از گروه ابراهیم الدوری معاون صدام و محمد یونس از مشاوران صدام در شورای انقلابی رهبری(از 5/1میلیون عراقی مهاجر در سوریه 400هزار نفر به انحاءمختلف با رژیم صدام پیوند داشته اند) وسایرین ودیگر مداخله جویان دست به ایجاد این ائتلاف فراگیر زده است.
با توجه به اظهارات برخی از مقامات عراقی در مورد روابط با ایران که شمه ای از آن فوقا مذکور افتاد،واین جمله المالکی که در روابط با کشورهائی که درامورداخلی عراق دخالت کنند تجدید نظر خواهیم کرد و همچنین ترکیب ائتلاف ایجاد شده از سوی وی که در مقابل جناح شیعه عمار حکیم رئیس مجلس اعلای عراق که مورد حمایت ایران قرار دارد ،بنظر می رسد منظور المالکی از تجدید نظر در روابط با کشورهای دخالت کننده درامور داخلی عراق ،ایران باشد.
اظهارات طلبکارانه آشکاربرخی مقامات عراقی وسخنان تلویحی المالکی وبرخی دیگر ازمسئولین عراقی وعدم تمکین دولت این کشور به قرارداد 1975 الجزایر که توسط صدام پاره شده بود وعدم پرداخت خسارات ناشی از جنگ تحمیلی به ایران ،علیرغم کمکهای ایران به مردم عراق در دوران پس از اشغال عراق توسط نیروهای ائتلاف به رهبری آمریکا ،در شرایطی که عراق هنوز به ثبات وامنیت مطلوب نرسیده ،بسیار قابل تامل می باشد.قابل تاملتر آنکه مقامات ذیربط ایرانی در برابر اینگونه اظهارا مقامات عراقی واکنش جدی از خود نشان نداده ودر جهت تحقق منافع ایران که ملت فهیم وغیور ایران بویژه ایثارگران وخانواده های معظم شهدا انتظار دارند اقدامی انجام نداده است !!!!!سوال این است اگر در وضعیت کنونی عراق ،مطالبات کشورمان را دریافت نکنیم ،درآینده که عراق وضعیت بهتری خواهد داشت چگونه خواهیم توانست آنها را مطالبه واخذ نمائیم؟؟؟

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر

آخرین مطالب وبلاگ